Κοινοποιήση:
Χωρίς αμφιβολία το Τζόκερ είναι ένα κορυφαίο φιλμ της Αμερικάνικης κινηματογραφίας, που εκτιμώ πως τα Όσκαρ που θα πάρει θα το χαρακτηρίσουν ως την ταινία της τελευταίας 50ετίας. Όσοι το είδαμε, σίγουρα γοητευτήκαμε από τη σκηνοθεσία, από την απίθανη ερμηνεία του Χοακίν Φοίνιξ και την πλοκή του έργου, καθηλώνοντάς μας με το παίξιμό του, αλλά και τον χαρακτήρα που υποδύεται μεταξύ της ψυχικής ασθένειας και του κλόουν που εκφράζει την απρόσωπη κοινωνία. Δεν είναι τυχαίο ότι τα τελευταία βράδια, όπου κι αν βρίσκομαι, με ρωτούν για το πώς είδα το φιλμ και τι μηνύματα περνάει σε όλους μας. Ακόμα το πώς ο καθένας από μας ερμηνεύει την έννοια και την απεικόνιση του σεναρίου μετά το τέλος της ταινίας. Το βαρύ κλίμα, η έντονη βία, η κοινωνική αδικία, η ψυχιατρική παραμέληση, είναι τα πρώτα στοιχεία που προβάλει το φιλμ, αλλά αν δει κανείς ίσως πιο μέσα, τα βαθύτερα μηνύματα είναι πιο σημαντικά, από τα προφανή που εξελίσσονται μέσα στην υπόθεση.
Τις τελευταίες μέρες η κοινωνία μας και τα ΜΜΕ ενεπλάκησαν στην πολιτική στάση της κυβέρνησης να ελέγξει τους κινηματογράφους για ανήλικα παιδιά, με δεδομένο ότι η συγκεκριμένη ταινία περιέχει πολλή βία, που θεωρείται βέβαια αντιπαιδαγωγική και επικίνδυνα μιμητική για την ευαίσθητη περίοδο της εφηβείας. Άλλωστε η σήμανση ότι το έργο είναι για άνω των 18 ετών, οριοθετούσε τον θεατή και την ηλικία του.
Αλήθεια αυτό υπονοεί το φιλμ; Αυτό φωτογραφίζει η ηρωοποίηση ενός ανθρώπου που πάσχει ψυχικά και γίνεται ένας κλόουν, που η κίνησή του και η στάση του, αντιγράφεται και ομαδοποιείται σε κάθε ανώνυμο άνθρωπο, που εύκολα χωνεύει το άδικο, ψάχνοντας το δίκαιο, σκοτώνοντας, λεηλατώντας γιατί ακριβώς έτσι πρέπει να κάνει, για να αισθανθεί και ο ίδιος ικανός και αναγνωρισμένος. Ο πρωταγωνιστής ψάχνει τα φώτα της δημοσιότητας, για να καταξιωθεί επαγγελματικά ως κωμικός. Χλευάζεται, όμως, από την δημοφιλή εκπομπή της τηλεόρασης, που τον καλεί ο πασίγνωστος παρουσιαστής της, ακριβώς για να τον προβάλει ως τον ιδιόρρυθμο, τον διαφορετικό, που θα φέρει το γέλιο στους θεατές του και φυσικά την τηλεθέαση. Ο πρωταγωνιστής σκοτώνει τον παρουσιαστή, που είναι ακριβώς το πρότυπο της κοινωνίας, που σατιρίζει και διασκεδάζει τις βραδινές ώρεςτους στερεότυπους αστούς. Είναι, όμως, ντυμένος ως κλόουν (Τζόκερ) και υποδύεται μέσα από αυτή την εικόνα το κοινό αίσθημα, που ψάχνει να αναγνωριστεί και να ξεχωρίσει στο σύστημα, το οποίο δεν τον φωνάζει για να τον προβάλει ως αξία, αλλά για να τον ξεφτιλίσει ως απαξία του κοινωνικού κατεστημένου. Ο πυροβολισμός ηχεί εκτελώντας την κοινωνία, τα πρότυπά της και τις αξίες που το μιντιακό δίκτυο κτίζει και χρησιμοποιεί.
Γι’ αυτό και ήθελα να μοιραστώ με εσάς αυτές τις σκέψεις μου και να αναρωτηθώ για τους γονείς που πήγαν με τα 12χρονα και τα 14χρονα παιδιά τους, να απολαύσουν ένα τόσο σημαντικό και ακραίο, γεμάτο βία, φιλμ. Είναι ανευθυνότητα ή μήπως αφέλεια; Είναι σε θέση αυτή η εφηβική περίοδος να κατανοήσει το δίκαιο και το άδικο; Μπορεί συναισθηματικά να διαχειριστεί το σοκ της απρόκλητης βίας; Είναι μήνυμα ότι το άδικο μπορεί να χρησιμοποιήσει οποιαδήποτε βία για να δικαιωθεί; Μπορεί η κοινωνία να γίνει ένας κλόουν που ο καθένας μέσα από τη στολή του, σκοτώνει άκριτα γιατί έτσι δικαιώνεται ο ίδιος;
Όλα αυτά με προβλημάτισαν. Μήπως ο κινηματογράφος υπερβαίνει του εαυτού του; Μήπως πυροβολούμε τα πόδια μας; Ή καλύτερα τα παιδιά μας; Τα πολλά Όσκαρ δεν με πείθουν για το θετικό της υπόθεσης. Διότι μια ταινία που δικαιώνει τη βία και κάνει τον καθέναν από μας έναν ομαδοποιημένο ανώνυμο ήρωα, που μπορεί να σκοτώσει για να δικαιωθεί, σίγουρα δεν είναι η κοινωνία του Έρικ Φρομ και φυσικά δεν είναι η κοινωνία των ίσων ευκαιριών και της δικαιοσύνης, που η νομοτέλεια και η κουλτούρα ζητάνε από τον καθένα μας…
