Με τον όρο παραφιλία αναφερόμαστε στις σεξουαλικές εκείνες παρορμήσεις, φαντασιώσεις ή δραστηριότητες που είναι παράξενες, ασυνήθιστες ή αποκλίνουσες και που το άτομο επενδύει σε άλλα άτομα ή σε σεξουαλικά αντικείμενα με μοναδικό στόχο τη σεξουαλική διέγερση.
Στην παραφιλική δραστηριότητα το άτομο αδυνατεί να ελέγξει την παρόρμησή του η οποία είναι συχνή, επαναλαμβανόμενη και συνήθως συνοδεύεται από αισθήματα ενοχής. Οι συμπεριφορές αυτές αποτελούν διαταραχή ή παρέκκλιση όταν λαμβάνουν χώρα χωρίς τη συγκατάθεση ενός άλλου προσώπου, είναι απαραίτητες για τη σεξουαλική διέγερση και την επίτευξη οργασμού και η αναζήτησή τους γίνεται με τρόπο απόλυτο και εγωκεντρικό.
Επιδειξιμανία: το άτομο αρέσκεται στη δημόσια έκθεση των γεννητικών του οργάνων σε ανυποψίαστα άτομα και ερεθίζεται από την έκπληξη ή τον τρόμο τους. Συχνά η επίδειξη συνοδεύεται από αυνανισμό.
Ηδονοβλεψία: η σεξουαλική διέγερση επιτυγχάνεται με την παρακολούθηση σεξουαλικών σκηνών, είτε αυτό αφορά τη σεξουαλική πράξη είτε την παρατήρηση ατόμων που είναι γυμνά. Ο οργασμός έρχεται με τον αυνανισμό κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης ή αργότερα ανακαλώντας τη δραστηριότητα στη φαντασία του. Παραλλαγή της διαταραχής αυτής είναι και η ακρόαση ερωτικών συνομιλιών, όπως το τηλεφωνικό σεξ.
Εφαψιομανία: το άτομο διεγείρεται σεξουαλικά και κορυφώνει με την τριβή των γεννητικών του οργάνων πάνω σε ανυποψίαστο άτομο που δεν συναινεί. Διαπράττεται συνήθως σε πολυσύχναστα μέρη, όπως λεωφορεία και εμπορικά κέντρα.
Σεξουαλικός σαδισμός: άντληση σεξουαλικής διέγερσης από την ταπείνωση, τον εξευτελισμό, την πρόκληση ψυχικού ή σωματικού πόνου σε άλλο άτομο. Συνήθως όσο αυξάνεται ο πόνος τόσο αυξάνεται και ο σεξουαλικός ερεθισμός.
Σεξουαλικός μαζοχισμός: η σεξουαλική διέγερση επιτυγχάνεται μέσα από τη ταπείνωση, τον εξευτελισμό, τον σωματικό ή ψυχικό πόνο που προκαλείται στο ίδιο το άτομο. Ο συνδυασμός μαζοχιστή με σαδιστή παρτενέρ μπορεί να οδηγήσει σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο ερωτικό παιχνίδι.
Φετιχισμός: η σεξουαλική διέγερση επιτυγχάνεται αποκλειστικά με άψυχα αντικείμενα όπως παπούτσια, εσώρουχα ή μαλλιά. Το άτομο αρέσκεται να βλέπει, να χαϊδεύει ή να μυρίζει το αντικείμενο –φετίχ ενώ η απουσία του αντικειμένου μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία σεξουαλικής διέγερσης. Παραλλαγή αποτελεί η φετιχιστική παρενδυσία, ο ερεθισμός δηλαδή προκαλείται όταν το άτομο ντύνεται με ρούχα του αντίθετου φύλου.
Παρενδυσιακός φετιχισμός: Το άτομο διεγείρεται σεξουαλικά φορώντας ρούχα του αντίθετου φύλου, και ακολουθείται από αυνανισμό ή συνουσία. Συνήθως χρησιμοποιείται για ετεροσεξουαλική διέγερση αλλά οι σχέσεις του ατόμου είναι περιορισμένες. Δεν θα πρέπει να συγχέεται με τον τρανσεξουαλισμό.
Παιδοφιλία: είναι η συνηθέστερη και σοβαρότερη παραφιλική διαταραχή και αφορά τη σεξουαλική δραστηριότητα ενός ατόμου με ένα παιδί κάτω των 13 ετών. Τα ψυχιατρικά διαγνωστικά κριτήρια ορίζουν πως ο παιδόφιλος πρέπει να είναι τουλάχιστον 16 ετών και τουλάχιστον 5 χρόνια μεγαλύτερος από το παιδί – θύμα. Η δραστηριότητα μπορεί να αφορά την αφαίρεση των ρούχων του παιδιού, το άγγιγμα ή το κοίταγμα παιδιού, την έκθεση των γεννητικών οργάνων του θύτη στο παιδί, τον αυνανισμό παρουσία του παιδιού ή την διείσδυση αντικειμένων ή των γεννητικών οργάνων του θύτη στο στόμα, τον κόλπο ή των πρωκτό του παιδιού. Υπάρχει σαφής και αυστηρή νομοθεσία που αφορά την παιδοφιλία και ο παιδόφιλος θα πρέπει να τιμωρείται ανεξάρτητα από την παρουσία ή όχι ψυχικής νόσου.
Υπάρχουν ακόμα περισσότερες από 100 καταγεγραμμένες παραφιλίες ανάμεσα στις οποίες είναι η υποξυφιλία, η ζωοφιλία, η κοπρολαγνεία, η νεκροφιλία, η μεροφιλία και άλλες.
Ψυχολογικά αίτια
Συσχετισμός κάποιας σεξουαλικής δραστηριότητας με σεξουαλική διέγερση κατά τη παιδική ηλικία
Γονεϊκή εχθρότητα
Συναισθηματική στέρηση ή αδιαφορία από οικογενειακό περιβάλλον στην παιδική ηλικία
Βιολογικά αίτια
Σωματικές παθήσεις
Νοητική υστέρηση
Ενδοκρινικά προβλήματα
Κατάχρηση ουσιών
Διάγνωση
Λήψη πλήρους ατομικού, σεξουαλικού και ιατρικού ιστορικού
Αξιολόγηση παρούσας κατάστασης
Ιατρικός έλεγχος (π.χ. ορμονικές εξετάσεις)
Χορήγηση ειδικών ψυχομετρικών εργαλείων
Θεραπεία
Ψυχοθεραπεία
Φαρμακοθεραπεία
Συνδυαστική θεραπεία
Στο Ι.Ψ.Σ.Υ καταλήγουμε μαζί με το άτομο στην προσέγγιση που θεωρούμε καταλληλότερη στην περίπτωσή του με βάση την ψυχιατρική και ψυχολογική αξιολόγηση και με συνιστώσες την ψυχοθεραπευτική, φαρμακευτική ή την συνδυαστική θεραπεία. Επίσης, σε περίπτωση παρουσίας συντρόφου, η εμπλοκή του στη θεραπευτική διαδικασία κρίνεται πολύ σημαντική.
